Istorija mafijaških ratova

Devedesete godine prošlog veka dovele su do prvih kriminalnih ubistava u Beogradu. Sa ulice su jedan za drugim sklanjani lideri podzemlja, uglavnom hicima iz automatskog oružja.

Većina njih bila je povezana sa tadašnjom Službom državne bezbednosti, neki odranije sa angažovanjem likvidacija remetilačkog faktora u inostranstvu, neki sa tada tek započetim državnim poslovima šverca cigareta, a onda je 2000. godine sa ubistvom Željka Ražnatovića Arkana, koji je sa svojom Srpskom dobrovoljačkom gardom držao kontrolu nad beogradskim podzemljem, počela druga priča – kriminalne grupe, koje su i dalje bile podeljene po beogradskim opštinama, i po njima i nosile svoje nazive, počele su da se organizuju na mnogo višem nivou, da ulaze u ozbiljnije narko-poslovanje – biznis, koji je tada počeo da se širi sa međunarodnim kontaktima, ali i da vode daleko ozbiljnije ratove.

Tako su se kriminalni sukobi iz devedesetih, sa mnogo jačim poslovima, više novca i ustrojenim organizacijama pretvorili u prave mafijaške ratove, ali sa ozbiljnim posledicama, posledicama koje niko nije mogao da predvidi. Rat surčinskog i zemunskog klana tako je doveo i do ubistva premijera Zorana Đinđića. Bezbednosna situacija sa ubistvom premijera Srbije pokazala je svu do tada neslućenu ozbiljnost organizovanog kriminala – ne samo kriminala koji se tiče uspostavljanja i širenja uličnog narko-tržišta, borbu dilera za prevlast na tom tržištu, otmice ljudi za otkup, već i da svako jačanje kriminalnih grupa dovodi i do njihovih političkih ciljeva, ciljeva koji u opasnost dovode i funkcionisanje države. Ciljeva pred kojima su mafijaši spremni i na udar na najviše rukovodioce vlasti.

Bela knjiga o surčinskom i zemunskom klanu

Sredinom 2001. srpska policija sa tadašnjim ministrom Dušanom Mihajlovićem na čelu sačinila je prvi, ozbiljan popis kriminalnih grupa, prema kome je u Beogradu registrovano 13 organizovanih kriminalnih grupa, od kojih su lidersku poziciju već imali surčinci i zemunci. Surčinski klan, sa Ljubišom Buhom Čumetom na čelu, prema tadašnjim policijskim saznanjima, predstavljao je najjaču mafijašku organizaciju, neprikosnovenu u švercu heroina i kokaina, a počeci su im bili vezani za krađu automobila i šverc nafte i cigareta. Klan je organizovan početkom 1990. sa prvim vođom, Zoranom Šijanom, kada su krenuli s krađom i preprodajom vozila i naplaćivanjem otkupa od vlasnika. Sa početnim kapitalom zatim su organizovali krijumčarenje nafte i šverc cigareta, a na čemu su se u vreme sankcija i obogatili. Posle ubistva Šijana, vođstvo nad klanom preuzeo je Buha. U saradnji sa ekipom iz Zemuna, kojom su rukovodili Dušan Spasojević Šiptar i Mile Luković Kum, surčinski i zemunski klan, prema podacima iz Bele knjige, učestvovao je u mnogim oružanim obračunima i likvidacijama u srpskom podzemlju. Najžešće sukobe na početku su imali s miljakovačkim klanom i njegovim vođom Zoranom Uskokovićem Skoletom, u kojima je na obe strane bilo više mrtvih i ranjenih, i koji je završen Uskokovićevim ubistvom.

Zemunski klan u Beloj knjizi bio je okarakterisan kao kriminalna organizacija sa najviše članova, a najvažniji biznis bio im je trgovina drogom u čemu su sarađivali sa surčincima, a posao su iz Beograda proširili na Novi Sad, Zrenjanin i druge veće gradove u Srbiji gde su organizovali lanac ulične prodaje heroina na sitno. A onda su se krajem 2000. upustili u novi biznis – otmicu ljudi i njihovo puštanje za otkup, koji se merio milionima tadašnjih nemačkih maraka.

U policijskoj Beloj knjizi, koja se zasnivala na operativnim podacima, nedostajao je samo jedan deo i to, kako se ispostavilo, onaj najvažniji – saradnja vođa zemunskog klana sa najvažnijom i najjačom oružanom formacijom u Srbiji – Jedinicom za specijalne operacije i njihovim komandantom Miloradom Ulemekom Legijom. Ta saradnja počela je logističkom podrškom šverca heroina, koji su za zemunski klan obezbeđivali naoružani pripadnici JSO-a, zatim otmicama ljudi, koje je upravo Legija tipovao, a zatim kao navodni prijatelj porodice posredovao u oslobađanju. Za sve to vreme, milione od obezbeđivanja šverca heroina i otkupa od otmica stavljao je u svoj džep... Sve dok nije „pukla tikva“ između Spasojevića i Buhe. Buha je u saradnji sa državom počeo da legalizuje svoj novac kroz izgradnju puteva i pretila je opasnost da u tim državnim kontaktima otkrije stvari koje su u zemunci i Legija još pokušavali da sakriju od javnosti. Usledio je bombaški napad na Buhinu firmu „Difens“, koji je sudskom presudom okarakterisan kao teroristički napad, pokušaj njegovog ubistva, a zatim i pokušaj njegovog trovanja od supruge Ljiljane Buhe, a po naređenju Spasojevića, zatim i njena otmica. A onda je Buha u strahu za život pobegao iz Srbije u inostranstvo odakle je protiv zemunaca započeo rat na dva fronta: jedan u svojim čuvenim pismima javnosti, gde je iz dana u dan otkrivao zločine, i zemunaca i Legije, a s druge strane saradnjom sa državnim institucijama, koje su tek radile na usvajanju Zakona o Specijalnom tužilaštvu za organizovani kriminal i instituciji zaštićenog svedoka – za koju je prvi kandidat upravo bio Buha, a trebalo je rasvetliti ubistva Ivana Stambolića, pokušaj atentata u Budvi, zločin na Ibarskoj magistrali...

Sukob sa vođom surčinaca i opasnost od njegovog svedočenja zemunce i Legiju saterali su u ćošak i tako ih i doveli u situaciju u kojoj im je jedini izlaz bio ubistvo premijera, što su i učinili kobnog 12. marta 2003.

Lukini frontovi

U policijskoj akciji „Sablja“ koja usledila proglašenjem vanrednog stanja u Srbiji, vođe zemunaca Spasojević i Luković su ubijeni, Legija se predao u maju 2004. pod nikad rasvetljenim okolnostima, a sudski postupci okončani su 40-godišnjom robijom protiv njega i izvršioca ubistva Zvezdana Jovanovića. Ostali članovi zemunskog klana osuđeni su kao saučesnici u ubistvu premijera, ali i kao učesnici 17 ubistava, koje je klan počinio u borbi za prevlast u podzemlju, tri otmice i dva teroristička napada.

Nisu se, međutim, svi zemunci našli iza rešetaka u vreme akcije „Sablja“. Najozloglašeniji među njima, Sretko Kalinić, koji je važio za glavnog egzekutora klana poznatog po izuzetnoj svireposti, uspeo je da izbegne hapšenje. Njega, braću Aleksandra i Miloša Simovića, Vladimira Milosavljevića zvanog Vlada Budala posle „Sablje“ okupio je Luka Bojović i tako postao ne samo njihov zaštitnik, nego i vođa nasleđenog zemunskog klana, ali ne samo njih. Oko sebe okupio je i druge kriminalce, među kojima je jedan od najsvirepijih bio Siniša Petrič, nekada član ozloglašene bande čuvenog serijskog ubice Marinka Magde. Sa njima Bojović je najpre ušao u osvetnički rat za ubistvo Željka Ražnatovića Arkana, u čijoj gardi je bio tokom ratova devedesetih godina. Prema optužnici koja je kasnije podignuta protiv Bojovića, on je, u ime osvetničkog rata zbog ubistva Arkana, bio optužen za atentate na Andriju Draškovića i Zorana Nedovića, ali je za oba zločina, za koja mu se sudilo u bekstvu, oslobođen.

Tržište i zločini

U međuvremenu, Bojović je sa odbeglim zemuncima uz sebe započeo i narko-poslove sa kojima je i počelo njegovo osvajanje najpre beogradskog, a zatim i srpskog podzemlja. Za narko-poslove imao je već veze sa holandskim podzemljem, gde je sarađivao sa Vilijamom Vimom Holederom, vođom tamošnjeg podzemlja. U Crnoj Gori sarađivao je sa Lukom Đurovićem, vođom tadašnje barske ekipe, koja je pod sobom držala šverc kokaina koji je brodovima stizao u Luku Bar. Tako je Bojović uspostavio dva švercerska kanala – sa bazom u luci Roterdam i sa bazom u Luci Bar.

Ali narko-poslovi i osvajanje narko-tržišta nikad ne idu bez zločina.

Najpre je 2009. u Baru nestao Slobodan Radonjić, mladić koji je poslednji put živ viđen baš u društvu Bojovićevog saradnika, Luke Đurovića. Otac nestalog Radonjića, čije telo nikada nije pronađeno, dao se u potragu za sinom, odnosno kako je verovao u potragu za njegovim ubicama, a trag od Luke Đurovića vodio je ka samo jednoj osobi – Luki Bojoviću. U potrazi za ubicama Radonjiću se pridružio i njegov kum Branislav Šaranović. Obojicu je ta potraga koštala života. Njegovo ubistvo bio je i prvi zločin u krvnoj osveti koja se povela između Bojovića i porodice Šaranović. Branislav Šaranović ubijen je u oktobru 2009. dok je svojim vozilom prilazio kući na Dedinju. Na njega su pucala dvojica mladića na skuteru. Ubistvo nikada nije rešeno, a njegov brat Slobodan tada je javno ponudio milionsku nagradu za informaciju o naručiocima i izvršiocima ubistva.

A onda je slobodno stolovanje Luke Bojovića u Beogradu okončano u junu 2010. sukobom koji je između odbeglih zemunaca Sretka Kalinića i Miloša Simovića izbio u Zagrebu. Kalinića i Simovića je po Bojovićevom nalogu u Zagrebu „čuvao“ njegov kum Cvetko Simić, a njegova supruga Ana zatim se našla u središtu ljubavne afere, koja se završila jednim od najsurovijih zločina. Ana je ušla u ljubavnu vezu sa Kalinićem, zbog čega je on, prema operativnim podacima, i ubio njenog supruga, njegovo telo isekao na komade i bacio ih u jezero Jarun, gde su u leto 2010. i počeli da isplivavaju na površinu. Shvativši kakav zločin je počinio, Miloš Simović se posvađao sa Kalinićem, i to upravo na obali Jaruna, gde je i pucao u njega. Ranjeni Kalinić nije imao drugi izbor nego da ode u bolnicu, gde je posle sedam godina skrivanja priznao ko je, a zatim tamošnjoj policiji i sva krivična dela u kojima je od ubistva premijera učestvovao. Za njim je odmah uhapšen i Simović, a Luka Bojović je, suočen sa opasnošću od hapšenja, pobegao iz Srbije. Ispostaviće se u Španiju, gde je uhapšen 2012. godine. Međutim, njegov rat sa porodicom Šaranović nije prestajao. Dok je bio u bekstvu, u septembru 2011. u Ulici cara Dušana ubijen je otac nestalog Slobodana Radonjića – Danilo Radonjić, kao i slučajna žrtva pucnjave Dženan Ramović, koji je kobnog momenta bio u automobilu sa Radonjićem.

Brat za brata

Osveta je tada ostala u rukama samo jedne osobe – brata Branislava Šaranovića i kuma Danila Radonjića – Slobodana Šaranovića. Na njegovu javnu ponudu za informacije o ubistvu njegovog brata niko se nije javljao, a onda je on uzeo pravdu u svoje ruke. „Brat za brata“ tako je bio motiv ubistva Luke Bojovića – Nikole Bojovića izvršenog u aprilu 2013. godine u centru Beograda. I ovo je jedino ubistvo iz serijala osvete Bojović–Šaranović koje je rešeno na sudu. Prema sudskoj presudi, Nikolu Bojovića ubio je Vranjanac Saša Cvetanović, zvani Pit Bul, a koga je za likvidaciju angažovao Slobodan Šaranović i za to mu platio 30.000 evra. Cvetanović ubistvo Nikole Bojovića nije platio samo osuđujućom kaznom na 35 godina zatvora. Po istoj osvetničkoj paroli „brat za brata“ 2017. u Vranju je ubijen njegov brat, Jugoslav Cvetanović. Za ovo ubistvo osumnjičen je Marjan Vujačić, profesionalni ubica škaljarskog klana, koji se u već započetom ratu ove kriminalne grupe sa suparnicima iz kavačkog klana tereti za još dve likvidacije – Veselina Kalezića i Mila Ilića u Crnoj Gori.

Na kraju rata sa porodicom Šaranović ubijen je i Slobodan Šaranović. Na njega je pucano u martu 2017. ispred njegove kuće u Budvi. Za njegovo ubistvo niko nije osumnjičen.

Najveći rat u balkanskom podzemlju

Šverc narkotika u međuvremenu dosegao je neslućene razmere, a u posao su već uveliko ušli i najjači Bojovićevi saradnici iz Kotora – škaljarski klan, koji je posle hapšenja Darka Šarića i ubistva njegovog najbližeg saradnika Dragana Dudića Frica zauzeo vodeću poziciju, najpre u crnogorskom podzemlju, a zatim i u Beogradu.

Jedinstveni škaljarski klan osvajao je Balkan sve do 2014. godine i čuvene krađe 200 kilograma kokaina u Valensiji, koja je dovela do cepanja klana na dva dela. Vođe braća Jovan i Igor Vukotić našli su se tako u suparničkoj poziciji sa dojučerašnjim saradnicima Slobodanom Kašćelanom i Radojem Zvicerom, koji su se izdvojili i napravili svoj, kavački klan. Ali krađa kokaina imala je svoju cenu – rat dojučerašnjih saradnika koji je do sada odneo više od 50 žrtava. Prva žrtva pala je u Beogradu – u februaru 2015. na Novom Beogradu kada je ubijen Cetinjanin, Goran Radoman, a onda su se žrtve samo nizale. Najviše u 2018, godini koja je odnela više od 20 žrtava na oba fronta.

Luka Bojović kao saradnik škaljara do te godine držao je i primat nad beogradskim i srpskim podzemljem, a onda je usled jačanja kavačkog klana, potpomognutog pojedincima iz državnog aparata, koji još zvanično nisu identifikovani ni procesuirani, počeo da gubi „tlo pod nogama“. Njegov klan, kojim od njegovog hapšenja rukovodi Filip Korać, polako je izbačen sa vodeće pozicije u srpskom podzemlju, pre svega jačanjem beogradskih saradnika kavačkog klana – klana Veljka Belivuka i kriminalnom ekipom sa Vračara pod vođstvom Nikole Vuševića.

A ubistva su se nizala sve do samog vrha. U Beogradu su ubijeni Davorin Baltić, istaknuti kavčanin, zatim kum Radoja Zvicera Marko Vuković. U Atini, u januaru prošle godine, ubijeni su čuveni škaljarci Igor Dedović i Stevan Stamatović, zatim je u Ukrajini pokušano ubistvo Radoja Zvicera, a onda su dva meseca kasnije na Krfu ubijeni saradnici škaljaraca Alan Kožar i Damir Hadžić.
Za sve to vreme, beogradski saradnici kavačkog klana Veljko Belivuk i Marko Miljković vodili su svoje preuzimanje beogradskog podzemlja serijom otmica i ubistava, sve do 4. februara kada su uhapšeni.
Od njihovog hapšenja i hapšenja Slobodana Kašćelana i njegovih saradnika u Crnoj Gori, rat je stao. Dokle, ostaje da se vidi...
 

Rat sa Sretenom Jocićem – ubijena tri kuma

 

Luka Bojović je zbog bliskih veza sa vođom holandskog podzemlja Vilijamom Vimom Holederom, poznatom po otmici Fredija Hajnekena, u sukobu i sa Sretenom Jocićem, zvanim Joca Amsterdam. Jocić je u Holandiji bio suparnik Holedera, pa je sukob sa Bojovićem po toj liniji bio neminovan. U ratu Jocića i Bojovića ubijeni su Jocićevi kumovi Srđan Miranović, Uglješa Aranitović i Zoran Čarlama.

 

Kraj krvne osvete

 

Slobodan Šaranović ubijen je zato što nije utvrđena istina o ubistvu njegovog brata Branislava. Na bezobziran način, s leđa i sa bezbroj zrna izrešetan je i Slobodan. Njegova porodica i ćerka moraju da se oslobode zle sudbine. Ima raznih priča povodom njegovog ubistva i neki su pominjali krvnu osvetu. Međutim, nje nije bilo i najbliža porodica našeg Slobodana zna za to, rekao je u posmrtnom govoru na sahrani Slobodana Šaranovića njegov brat od strica Slavko Šaranović.