Novo istraživanje
Gasovi koji uništavaju ozon nestaju brže nego što je predviđeno
Naučnici su izjavili da su međunarodni napori za zaštitu ozonskog omotača ostvarili ogroman globalni uspeh jer štetni gasovi u atmosferi opadaju brže nego što je očekivano.
Novo istraživanje, objavljeno u časopisu “Nature Climate Change“, pokazalo je da su nivoi hlorofluorougljenika (HCFC), gasova koji uništavaju ozonski omotač, dostigli vrhunac 2021. godine, pet godina pre nego što je predviđeno.
Montrealski protokol, potpisan 1987. godine, imao je za cilj postupno ukidanje supstanci koje uništavaju ozon, a koje se prvenstveno nalaze u rashladnim uređajima, klima-uređajima i aerosol sprejovima.
Glavni autor studije, Luk Vestern sa Univerziteta u Bristolu, istakao je da je ovaj napredak rezultat efikasnosti Montrealskog protokola, kao i strožih nacionalnih regulativa i promena u industriji u očekivanju zabrane ovih zagađivača.
Najštetniji CFC-ovi ukinuti su do 2010. godine u nastojanju da se zaštiti ozonski omotač – štit koji štiti život na Zemlji od štetnih nivoa ultraljubičastih zraka Sunca. Hemikalije HCFC koje su zamenile CFC-ove očekuje se da budu eliminisane do 2040. godine.
Studija je ispitivala nivoe ovih zagađivača u atmosferi koristeći podatke iz Eksperimenta za napredne globalne atmosferske gasove i Američke nacionalne administracije za okeane i atmosferu.
Program Ujedinjenih nacija za životnu sredinu 2023. godine procenio je da bi moglo proći četiri decenije pre nego što se ozonski omotač oporavi do nivoa pre nego što je rupa prvi put otkrivena 1980-ih godina.
Ipak, ovi rezultati ulivaju nadu da međunarodni ekološki sporazumi, kada se pravilno primenjuju, mogu postići značajan uspeh u zaštiti životne sredine.