Pulski festival u znaku uspeha srpskih stvaralaca

Samo godinu dana pošto je Lazaru Ristovskom dodeljena „Zlatna arena" za najbolju glavnu mušku ulogu u filmu „S one strane", to priznanje na 64. Puli osvojio je Nebojša Glogovac za zahtevnu rolu Vjekoslava Kralja u „Ustavu Republike Hrvatske", a najboljim rediteljem u manjinskim koprodukcijama proglašen je Miloš Radović za „Dnevnik mašinovođe"

Pula film festival, na otvorenom, koji teži da objedini umetnost i tradiciju, spada medu najlepše bioskope pod zvezdama. Na 64. i do sada najbogatijem izdanju Pulskog filmskog festivala prikazano je čak 170 filmova, od čega 88 premijernih, kroz 15 različitih filmskih programa.
Vespazijanova arena, gde se festival održava od osnivanja 1953. godine, Pulu čini jednim od tri najveća i najspektakularnija festivala na otvorenom u Evropi, na čijim projekcijama se svake večeri okupi oko 6.000 gledalaca. O ovogodišnjem izdanju Filmskog festivala u Puli razgovarali smo sa Sandrom Perović, filmskom kritičarkom i urednicom RTS-a, koja nam prenosi utiske s lica mesta.
Kako sagledavate značaj i uticaj Pulskog festivala?
- U nekadašnjoj Jugoslaviji, najvažniju filmsku manifestaciju, prvi put održanu 1953, čiji je zaštitni znak drevna Pulska arena, posećivale su mnogobrojne zvezde iz zemlje i inostranstva poput Orsona Velsa, Miloša Formana, Sofije Loren, Sema Pekinpoa, Ričarda Bartona, Elizabet Tejlor, Jula Brinera i drugih. Ovaj festival je posle devedesetih i nekoliko programskih zaokreta godinama fokusiran na nacionalni program, manjinske koprodukcije, gde su u dobroj meri prisutni autori iz Srbije, međunarodni program i programe za profesionalce koji tretiraju klasičan film. U toj tranziciji, Pula film festival se konačno našao na uzlaznoj putanji kao festival s tradicijom i potencijalom. Pula je ove godine ustanovila program „Vremeplov", koji ukazuje na važnost arhivistike i istorije filma, posebno jugoslovenskog. Kao ključni naslovi prikazani su „Pesma Jadrana" i „Princeza korala", filmovi nastali 1937. godine kao koprodukcije Kraljevine Jugoslavije i Nemačke. U izdavanju specijalne knjige o nastanku „Princeze korala", sa srpskom i svetskom glumačkom zvezdom Svetislavom Ivanom Petrovićem i Itom Rinom u glavnim ulogama, aktivno je učestvovala Jugoslovenska kinoteka.

S obzirom na nedostatak finansijskih sredstava na prostoru jugoistočne Evrope i činjenicu da se u svetskim okvirima kinematografije koje tu pripadaju smatraju malim, regionalne koprodukcije su važne kako u kontekstu proizvodnje, tako i u smislu razmene talenata

Zašto su bitne regionalne koprodukcije?
- Interesantno je da se pri vrednovanju filmova ove godine nisu poklopili stručni ukus i ukus publike. Iako loše ocenjen od gledalaca, niskobudžetni i nezavisni hrvatski film, parabola o odnosu društva i sistema, kao vid prkosa mejnstrim filmu, „Kratki izlet" Igora Bezinovića po mišljenju žirija najbolji je film Pule, kojem je dodeljena „Velika zlatna arena". Festival je protekao i u znaku uspeha srpskih stvaralaca. Samo godinu dana pošto je Lazaru Ristovskom dodeljena „Zlatna arena" za najbolju glavnu mušku ulogu u filmu „S one strane", to priznanje na 64. Puli osvojio je Nebojša Glogovac za zahtevnu rolu Vjekoslava Kralja u „Ustavu Republike Hrvatske". Najboljim rediteljem u manjinskim koprodukcijama proglašen je Miloš Radović za „Dnevnik mašinovođe", film snimljen uz podršku producenata iz Srbije i Hrvatske. S obzirom na nedostatak finansijskih sredstava na prostoru jugoistočne Evrope i činjenicu da se u svetskim okvirima kinematografije koje tu pripadaju smatraju malim, koprodukcije su važne kako u kontekstu proizvodnje, tako i u smislu razmene talenata. U istoj meri važna je distribucija filmova u smislu ne samo popularizacije već i ostvarivanja određenih prihoda i ulaganja u budućnost.
Po čemu se izdvaja „Ne gledaj mi u tanjir", film koji je najviše obeležio ovogodišnju Pulu?
- Film koji je obeležio 64. Pulu svakako je „Ne gledaj mi u tanjir" sa čak četiri osvojene „Zlatne arene" u nacionalnom programu (za najbolju režiju, glavnu žensku ulogu - Mia Petričević, sporednu žensku ulogu - Arijana Čulina, i za kostimografiju), sveža i nemilosrdna intimna studija karaktera i mentaliteta u kojoj se mlada i talentovana debitantkinja Hana Jušić obračunava s rodnim gradom. Film je na našem Festu ove godine osvojio „Beogradskog pobednika" u takmičarskom programu.
Kinematografija u Hrvatskoj već nekoliko godina je sve bolja, što je primetno i ima odjeka na značajnim filmskim festivalima po svetu. Kako to objašnjavate?
- Hrvatski novi talas, ako ga tako možemo nazvati, poslednjih pet godina u velikom je zamahu, što se pokazalo i dokazalo posebno na prestižnim svetskim festivalima poput Kana, Berlina, Venecije... Od „Odbrane i zaštite" Bobe Jelčića, preko „Takva su pravila" Ognjena Sviličića, „Zvizdana", Dalibora Matanića, do „Gorana" Nevija Marasovića i „Ustava Republike Hrvatske" Rajka Grlića. Reč je o dobro organizovanoj kinematografiji koja pokazuje žanrovsku specifičnost, vitalnost, talenat, zrelost - simbiozu iskustva i nove energije, koja je dospela u središte evropskog filma.