Praznina između očiju

Da li posle 15 godina nezavisnosti i Srbije i Crne Gore ove reči zvuče, u najmanju ruku, čudno?

Bogu hvala, razdruživanje Beograda i Podgorice jeste prošlo mirno, a ne nalik nekom „komadu sa pucanjem i pevanjem“, kakvih smo se na Balkanu nagledali. U godinama koje su usledile, međutim, ne bi se moglo reći da su odnosi dve države bili onakvi kakvim ih je zamišljao ne samo Drašković, nego i mnogi drugi. 

Pucanja nije bilo, ali prepucavanja nije nedostajalo, sa obe strane. Mada je utisak da je više galame dolazilo iz nekadašnjeg manjeg partnera.

*
*

Trećinu Crne Gore naseljavaju Srbi, reći će jedni. I to bi mogao da bude argument, uz ogradu da je taj procenat Srba u Crnoj Gori jedna prilično fluktuirajuća brojka. Baš kao što nije postojan ni broj Crnogoraca u Srbiji, jer utisak je da on uglavnom zavisi od toga može li se iz tog crnogorskog identiteta nešto izvući.

Sa stanovišta brojnosti, međutim, može se postaviti i pitanje – a zbog čega se sa istim interesovanjem ne posmatra šta se dešava sa Srbima u Bosni i Hercegovini, odnosno Republici Srpskoj, pa i sa pripadnicima srpske zajednice u Hrvatskoj. Jer, ruku na srce, i jedna i druga srpska zajednica brojnije su od one u Crnoj Gori. Srbi takođe čine trećinu stanovnika Bosne i Hercegovine, ali ih je, prema popisu iz 2013. godine, tamo bilo gotovo 1.100.000.

U Hrvatskoj pak oni čine svega oko 4,3 odsto stanovništva, ali ih je brojem više nego u Crnoj Gori (186.633 u Hrvatskoj spram 178.110 u Crnoj Gori).

Verovali su, ili priželjkivali, neki da će poraz DPS-a na izborima 30. avgusta prošle godine i dolazak nove vladajuće koalicije dovesti i do momentalnog preokreta u odnosima nekadašnja „dva oka u glavi“.

*
*

Za istoričara Vladimira Dobrosavljevića, naučnog saradnika Instituta za evropske studije u Beogradu, Crna Gora je poslednji relikt hladnoratovske Evrope, tačnije zemlja gde je pad autoritarnog sistema, koji je u međuvremenu mutirao u hibridni, otpočeo nakon više od trideset godina, pošto su to započele ostale zemlje biv- šeg komunističkog lagera.

"I umesto da učeći na iskustvima drugih tranziciju otpočnu što intenzivnije i efikasnije, sadašnja izvršna vlast je bukvalno ponovila svaku moguću grešku u ovom procesu“, ocenjuje Dobrosavljević za „Ekspres“.

Za početak su, kako kaže, pod nesuvislim izgovorima kako su „eksperti“ bolje rešenje da vode državu nego političari, marginalizovani potencijali najvažnijih snaga skupštinske većine, „upravo oni koji su svojim aktivnostima i delovanjem svih prethodnih godina nosili borbu protiv režima Mila Đukanovića i DPS-a".

Opširnije pročitajte u štampanom izdanju "Ekspresa" koji je od 16.4.2021. na svim kioscima...