Zdravlje
13.04.2025. 16:10
Zdravlje
16.04.2025. 03:00
R. E.
Istorija insulina
Kako je nastao LEK koji je spasio MILIONE ŽIVOTA
Kada je grupa naučnika i lekara, 1922. godine, došla na bolničko odeljenje gde su bila smeštena deca dijabetičari, većina pacijenata je bila u komi ili umirala od dijabetičke keto-acidoze.
Zamislite sobu punu roditelja koji sede pored kreveta i čekaju neizbežnu smrt svog deteta. Naučnici su išli od kreveta do kreveta i deci ubrizgavali novi prečišćeni ekstrakt - insulin. Kako su počeli da daju injekciju poslednjem dete u sobi, tako je prvo dete koje je dobilo insulin, počelo da se budi. Onda su se, jedno po jedno, sva deca probudila iz dijabetičke kome. Soba smrti je postala mesto radosti i nade.
Ovako je, navodno, izgledao jedan od najvažnijih trenutaka u istoriji medicine, a insulin je, u proteklih 100 godina, spasio milione života.
Pre nego što je insulin otkriven, ljudi sa dijabetesom nisu dugo živeli, jer lekari nisu mogli mnogo da učine za njih. Najefikasniji tretman je bila veoma stroga dijeta sa minimalnim unosom ugljenih hidrata. Ovo bi moglo da malo produži život obolelima, ali ih ne može spasiti. Stroge dijete (nekim pacijentima je prepisivano samo 450 kalorija dnevno) ponekad su čak dovodile do toga da pacijenti umru od gladi.
Dva nemačka istraživača, Oskar Minkovski i Jozef von Mering, su 1889. godine otkrili da kada se psima ukloni pankreas, životinje razviju simptome dijabetesa i ubrzo umiru. To je dovelo do saznanja da je ova žlezda mesto gde se proizvode "pankreasne supstance" (insulin).
Kasniji istraživači su suzili ovu pretragu na Langerhansova ostrva - fantastično ime za skupove specijalizovanih ćelija u pankreasu. Ser Edvard Albert Šarpi- Šefer je 1910. godine sugerisao da, kod ljudi sa dijabetesom, nedostaje samo jedna hemikalija u pankreasu. Odlučio je da nazove ovu supstancu "hemijski insulin", od latinske reči insula, što znači "ostrvo".
Zdravlje
20.09.2022. 13:05
Konzumiranje ovog čaja smanjuje rizik od dijabetesa i moždanog udara
Deceniju nakon toga, desilo se nešto zaista čudesno. Mladi hirurg Frederik Banting i njegov pomoćnik Čarls Best, 1921. godine, su shvatili kako da izdvoje insulin iz pankreasa psa.
Uz pomoć ekstrakta, koji je izgledao kao "gusta braon smesa", Banting i Best su održali u životu jednog psa sa teškim dijabetesom 70 dana. Pas je umro tek kada više nije bilo ekstrakta. Zatim su uz pomoć dvojice kolega, Dž. B. Kolipa i Džona Mekleoda, otišli korak dalje. Razvijen je rafiniraniji i čistiji oblik insulina, ovog puta iz pankreasa goveda.
Leonard Tompson, 14-godišnji dečak, koji je umirao od dijabetesa u bolnici u Torontu, postao je prva osoba koja je primila injekciju insulina, u januaru 1922. godine. U roku od 24 sata, Leonardov opasno visok nivo glukoze u krvi pao je na skoro normalne nivoe.
Vest o insulinu proširila se svetom poput požara. 1923. Banting i Makleod su, naredne godine, dobili Nobelovu nagradu za medicinu, koju su podelili sa Bestom i Kolipom
Ubrzo nakon toga, medicinska firma "Eli Lili" započela je masovnu proizvodnju insulina. U decenijama koje su usledile, proizvođači su razvili više varijanti insulina sporijeg dejstva, koji je prvo uvela kompanija "Novo Nordisk Pharmaceuticals, Inc.", 1936. godine.
Insulin iz pankreasa goveda i svinja se godinama koristio za lečenje dijabetesa i spasao milione života, ali nije bio savršen, jer je kod mnogih pacijenata izazivao alergijske reakcije. Prvi genetski modifikovani, sintetički, "ljudski" insulin proizveden je 1978. godine, korišćenjem bakterije E. coli za proizvodnju insulina.
"Eli Lili" je 1982. godine prodala prvi komercijalno dostupan biosintetički humani insulin, pod brendom Humulin.
Insulin sada dolazi u mnogim oblicima, od običnog humanog insulina identičnog onom kakav telo samo proizvodi, do insulina ultra brzog i ultra dugog dejstva.
Zahvaljujući decenijama istraživanja, ljudi sa dijabetesom mogu da biraju između različitih formula i načina da uzimaju insulin na osnovu njihovih ličnih potreba i načina života.
Izvor: American Diabetes Association
Zdravlje
10.09.2021. 11:20
Kod dijabetesa fizička aktivnost podjednako važna kao i terapija
Zdravlje
09.01.2025. 22:15
Kakva ishrana je najbolja za ljude koji boluju od dijabetesa
Zdravlje
03.09.2024. 02:50
Da li znate šta je to PREDIJABETES? Simptomi, lečenje, prevencija...
Komentari
